Kişisel Markalaşmak

"Kişisel Marka" olmanın en önemli ayaklarından biri kişisel web sitenizi kurmakla ve tecrübelerinizi paylaşmakla başlar...

Kişisel marka, beraber çalışılan ve yaşanılan insanlara, müşterilere davranıldığı gibi davranmayı kapsamaktadır. Bununla birlikte, kişisel marka basite odaklandığından, davranış değişimini de mümkün kılmaktadır. Kişisel marka çalışmaları, kişiye, kişi için en büyük farkı yaratacak şeylerin neler olduğunu söyleyebilmektedir. Benzer şekilde kişisel marka, kişinin davranışlarını düzenlemekte, kişiye zihinsel rahatlık vermekte ve kişinin farkında olmadığı ihtiyaçlarını ortaya çıkarmaktadır.

Kişisel marka, "kişinin sahip olduğu her şeyle; özü, sözü, imajıyla hedef kitlesine/müşterisine verdiği mesaj, yarattığı fark, kendine, işine ve ilişkilerine kattığı değerlere bağlı bir kimlik tanımlamasıdır" . Kişisel marka, kişinin sahip olduğu yetenekleri, değerleri, tutkularının ifadesidir. Markalaşma, bir ürünün gücünün ve pazar koşullarının analiz edildiği bir süreçtir. Bir eylem planı, pazarlama planı yapıp, bir ihtiyaç ve ürün satın alma güdüsü yaratmaktır. Markalaşma bir şeyden bir değer yaratmaktır. Bir kişi için etkili bir kişisel marka yaratmak da tıpkı böyle bir süreçtir. Kişisel markayı oluşturan unsurlar şöyledir...

- Kişisel değerler,

- Yönetim becerileri,

- İletişim,

- Kişisel farkındalık (güçlü ve zayıf yanların farkında olmak),

- Kişilik,

- Kişisel imaj (giyim, konuşma, davranış vb.),

- Hedefler,

Fiziksel yapı vb.

Kişisel Değerler

Markasını oluşturmaya başlayan bir kişinin odağına alması gereken kavramlardan ilki kişisel değerler kavramıdır. Marka oluşturulurken değerlere bağlı kalıp, bu değerler doğrultusunda marka stratejilerini oluşturmak, kişiyi benzerlerinden ayırabilecektir . Ticari markalarda olduğu gibi, ürünler müşterilerine önemli değerler sundukları sürece kalıcı olacaklardır. Kişisel marka oluşumunda da markasını yöneten kişi, sahip olduğu ve ödün vermediği değerlerle etrafında saygı görmenin yanında, bilinilirliği artacak ve marka ömrü uzayabilecektir. Bu değerler, iş kalitesi, dürüstlük, güven verme, iş etiği, iletişime açıklık, adil olmak gibi değerler olabilir .

Yönetim Becerileri

Günümüz iş yaşamında yönetim becerileri denilince akla ilk gelen yöneticilikten ziyade, liderlik edebilme becerisidir. Bir lider, duruma göre, üyesi olduğu ekibin başında olabileceği gibi, ekibin en alt düzey parçası da olabilmelidir. Bu yüzdendir ki, kişisel markasını oluşturmaya çalışan birey, ekipte hangi konumda olursa olsun, liderlik becerilerini geliştirmeye sürekli bir biçimde devam etmelidir. Liderlik adı verilen kavram sürekli gelişim ve öğrenme sürecini ifade etmektedir .

İletişim

Kişisel marka olmaya giden yol, anlamak ve anlaşılmakla başlar. Sadece kişisel marka olmak için değil, başarılı bir birey olmak için de iletişim çok önemlidir. İletişimin gücü özellikle karşımızdaki kişiyi anlamakta gizlidir .

İletişim, bir mesajın kaynağından çeşitli araçlarla alıcıya ulaşması sürecidir. Başka bir tanıma göre iletişim, bilgi üretme, aktarma ve anlamlandırma süreci olarak tanımlanabilir . Bu sebeple başarılı kişisel marka oluşturma çalışmalarının önemli parçalarından birini de kişilerin sahip oldukları iletişim becerilerini geliştirme çalışmaları oluşturur. Bu amaca yönelik olarak kişilerin sözel, yazılı ve sözsüz iletişim becerilerini geliştirmeye çalışmaları gerekir . Kişiler olumlu, olumsuz her durumda iletişim halindedirler. Burada kastedilen kişiler arası iletişimin olumlu yönde olmasının gerekliliğidir. Henüz yeni tanışılmış kişilerle olumlu iletişimin başlangıcı ilk izlenimdir. İlk izlenimlerin edinilmesi ve iletişim becerilerinin doğru bir biçimde değerlendirilmesi, kişilerin sahip oldukları iletişim tarzlarının öğrenilmesiyle sağlanabilir.

Kişisel Farkındalık

Kişinin kendisini tanıması her şeyden önce ilgi, tutum, beceri ve yeteneklerinin farkına varmasıyla başlar. Kişinin kendi markasını oluşturma sürecinin ilk adımı, kendisini tanımasıdır. Kişinin şu anda bulunduğu noktadan kişisel markasını oluşturarak, gelecekte erişeceği nokta için kullanılacak yol haritasının en büyük verisi, kişinin kendisini tanıması, başka bir deyişle kişisel farkındalığının ortaya çıkarılmasıyla sağlanabilir .

İşletmelerde stratejik plan oluşturmadan önce yapılan SWOT Analizi (Strenghts, Weakneses, Opportunities, Threats- Güçlü, Zayıf yönler, Fırsat ve Tehditler), kişisel marka oluşturulurken de bireyin başarıya ulaşması için kullanılabilir. Kişi, kendisini analiz etmeye başladığında, aşağıdaki sorular yol gösterici olabilir.

-Yaşamda yapabildiğim ve yapamadığım şeyler nelerdir?

-Neleri yapmak istedim?

-Yapmak isteyip de yapamadığım neler var?

-Bunları yapamayışımın sebepleri nelerdir?

-Bunları gerçkleştirmek için nelere ihtiyacım var?

-Bu kaynaklara nasıl ulaşabilirim?

-Yapmak istediklerimi gerçekleştirmek üzere atacağım ilk adım ne olmalı?

Kişilik

Psikologlar, kişiliği farklı yollardan tanımlamaktadırlar. Bununla birlikte kişilik tanımları incelendiğinde, psikologların birleştikleri bazı temaların bulunduğu görülmektedir. Bu tanımlarda, genellikle bireyleri diğer bireylerden ayırt eden duygu, düşünce ve davranış örüntülerinin olduğu belirtilmektedir.

Hayata bakıldığında kişinin zihninde olduğunu düşündüğü insan ile olmak istediği insan arasında büyük farklar olduğu görülebilecektir. Bu farkı anlayabilmek için yapılacak değerlendirmede kişinin kendisi için hırslı, cesur, kararlı, çalışkan, yaratıcı, sadık, dürüst, gerçekçi, samimi, sakin, güçlü, düşünceli, yardımsever, enerjik, duygusal gibi bazı tanımlayıcı nitelikler kullanması gerekecektir. Kişiliğin belirlenmesi için yapılacak çalışmada kişi için geçerli olabilecek, kişiyi tanımladığı düşünülen niteliklerin başlıcaları bir listede toplanmalıdır. Bunlardan bazıları kişinin ve başkalarının görüş birliği içinde olduğu kişisel özellikler olabilir. Başkalarının bu kişiyle ilgili tanımlamalarda kullandığı sıfatları ve bu arada kişinin "gizli" özelliklerini de dikkate alarak böyle bir liste oluşturulmalıdır. Daha sonra olmak istenilen insanın özelliklerini tanımlayan bir liste oluşturulması gerekmektedir. Bu liste, geliştirmek istenilen kişisel markayı destekleyecek nitelikleri belirtecektir. Özetle, bu çalışma ile kişinin şu andaki özelliklerini ve idealindeki özelliklerini yansıtan iki liste elde edilmiş olur.

Bu çalışma sonrasında iki liste arasında önemli bir fark yoksa bu kişinin sahip olmayı arzuladığı kişisel özellikleri taşıdığına ve imajından memnun olduğunu gösterir. Eğer, şu anda olduğu düşünülen kişi ile olmak istenilen kişi arasında önemli farklılıklar varsa bunların özellikle hangi noktalarda ortaya çıktığı, nedenleri ve değişimin nasıl gerçekleşebileceğini düşünmek gerekecektir .

Kişilik ve karizma, genellikle karıştırılan iki ayrı kavramdır. Kişilik, bireyin fiziki ve akli özelliklerinin harmanlandığı bir sentezdir. Çok özel yetenekleri olan bir kişi diğer özellikleriyle etkileyici bir bütün oluşturuyorsa çarpıcı bir kişilik haline gelebilir. Oysa karizmatik kişide bunlara ek olarak bir de çekicilik vardır.

Kişisel İmaj

Kişisel imaj, bir kişi hakkında kişinin kendisinin ve başkalarının zihnindeki oluşan algılardır. Genellikle insanlar kendi gözlerindeki imajlarından daha çok başkalarının gözlerindeki imajlara odaklandıklarından, kişisel imajı kişinin kendisine yönelik yüzü ihmal edilmektedir. O halde kişisal imajın biri kişinin kendisine diğeri de başkalarına dönük iki yüzü bulunmaktadır.

Kişisel imaj denilince akla ilk gelen başkalarının zihnindeki görüntülerdir. Bu görüntü başka insanların kafasının içinde ikamet eder ve dışarıdaki kişiyi temsil eder. Bu temsilde kişi diğer insanlarla bir arada değilken kişi hakkındaki düşünceleri, kafalarının içindeki o "vekil" yani harici imaj üzerinden verilir. Kişisel imaj basit bir süsleme aracı değil, işi iyi yapmanın ve başarılı bir kariyer oluşturmanın temelidir. Kişinin iletişimin tüm imkanlarını kullanarak olabildiğince doğru ve etkileyici bir biçimde ifade etmesidir. Başkalarının kafasındaki kişisel imajı biçimlendirmenin ilk adımı, onların kişiyi nasıl algıladıklarını anlamaktan geçer .

Kişisel imaj geliştirilirken üzerinde durulması gereken bazı başlıklar şöyle sıralanabilir:

-İletişim becerileri.

-Dilin daha doğru ve güzel kullanımı.

-Beden dilini sözlerle uyumlu şekilde kullanmak.

-Başkalarının beden dillerini doğru okumaya çalışmak ve onlarla uyum sağlayabilmek.

-Etkili dinlemeyi öğrenmek.

-İnsanlarla eşduyumlu (empati) bağ kurmak.

-Her zaman olumlu düşünmeye özen göstermek.

-Nezaket kurallarını uygulamak.

-Ait olunan kuruma, pozisyona ve hedeflere uygun giyinmek.

-Her zaman bakımlı ve temiz görünmek.

-Bize yakışan, bizi tamamlayan renklerde ve stilde giyinmek.

-Kişisel gelişime inanmak ve kişinin kendisini geliştirmesi.

-Ofis, ev, kullanılan araç ve eşyaların görüntüsüne ve bakımına özen göstermek.

-Kişinin kendisini sevmesi ve güvenmesi.

Hedefler

Hedef kavramının tanımın bakıldığında, "yapılması tasarlanan iş, amaç" ve "varılacak yer, ulaşılacak son nokta" gibi anlamları olduğu görülmektedir. Burada bahsedilen kişisel hedefleri tanımlarken ise, kişinin gelecekte kendisini görmek istediği yer ve konum olarak adlandırabilir. Bu hedefler belirlenip konumlandırılırken bazı özellikleri taşıması gerekmektedir. İzgören (2010: 54) bu özellikleri "TOMBUL" olarak ifade etmiştir. TOMBUL ifadesi bir kısaltmadır ve şu başlıklardan oluşmaktadır:

-Tatmin edici -Ortak (hedefe paydaşlar bulmak)

-Mantıklı

-Belirgin

-Ulaşılabilir

-Limitleri belirlenmiş (zaman, finans ve sayı bakımından).

Fiziksel Yapı

Kişisel marka oluşturulurken üzerinde durulması gereken bir diğer konu da fiziksel yapıdır. Fiziksel yapı ile kastedilen, kişinin fiziksel dış görünüşüdür. Fiziksel yapı her ne kadar kalıtımla gelen başka bir deyişle doğuştan gelen bazı özellikler gösteriyor olsa da, kişinin iradesini kullanarak bu durumu şekillendirebileceği de yok sayılamaz. Konuya bir başka açıdan bakıldığında, kullanılan aksesuar ve kılık kıyafetle desteklenmesi, bulunulan konum itibariyle oluşturulmaya çalışılan kişisel marka imajıyla uyumlaştırılması sağlanabilir. Örnek vermek gerekirse, aşırı kilolu bir diyetisyenden hizmet alacak birinin, hizmet alacağı kişinin kilosundan dolayı alacağı hizmetle ilgili düşüncesi pek de olumlu olmayabilecektir.

Birisi çok yakışıklı, çok güzel olabilir Bir ürün çok faydalı, çok gerekli olabilir. Ancak kişinin ya da ürünün tanınması gerekmektedir. Başarılı bir kariyer için sadece çok çalışmak doğru işleri yapmak değil, aynı zamanda kişinin insanların kendisiyle ilgili düşüncelerini de yönetebilme becerisine sahip olması gerekmektedir. Sahip olunan prensipler, kişinin değerini; bu prensipleri istisnasız her zaman uygulayabilmek güvenilirliğini arttıracak, kişisel farkların ortaya konulması ayırt edilebilirliği sağlayabilecektir. Böylelikle kişinin kendisine biçtiği değerin başkaları tarafından bilinmesi, anlaşılması ve onaylanması sağlanabilecektir. Bu bağlamda kişisel marka oluşturma süreci, kişinin başkaları tarafından nasıl algılandığını tespit ekmek ve bu algıların doğru ve istenilen yönde olmasını sağlamaktır. Bu süreç, yukarıda bahsedilen bir takım unsurlar göz önünde bulundurularak, sistemli bir şekilde adım adım gerçekleştirildiğinde, bilinirliğin sürekliliği ve kişinin insanların zihninde belirli bir şekilde konumlanması sağlanabilecektir.

Bütünsel bir yaklaşım içerisinde oluşturulması gereken kişisel marka çalışması, içeriğinde çok fazla detayı barındıran bununla beraber sarf edilen çabalarla uzun vadeli olumlu sonuçlar alınmasını sağlayan bir çalışmadır.

Markasını yaratan ve yöneten bireyler, gerek iş yaşantısında gerekse sosyal yaşamda marka birey olmanın avantajlarını kullanabileceklerdir. Bu sebepledir ki, günümüzde bu konu üzerine çalışan uzmanlar ve danışmanlar ve bunlara ait eserler bulunmaktadır.